NAKATA 5

NIGYUTIT

ELANGA 1
KANUKLIKA
5.1.1 - Naunaikutait
Umani Nakata:
"Nalautitugit Piyahat Aktilangit" Hivunikaktuk Aktilanga Anguvagata Inuit Naunaiktat Nahautani 5.6.26-min 5.6.30-mun;
"Piyagiakaktait" Hivunikaktuk Anguvagaitlnuit Naunaiktat Nahautani 5.6.19-min 5.6.25-mun;
"Anggotighat anggiyut" naonaikhimayut titikap Nalaani 5-1-mi; "Mitkulgit" Hivunikaktuk Tahapkua Titigahimayut Nalaani 5-2-mi;
"Alanin Nunanin Angigun" Hivunikaktuk Nigyutinun Angigun Ukuak Kanatam Kavamainin Atauhimin Amigaitkiyaninlunin Nunanin;
"Niuviutit" Hivunikaktuk Tuniyahat Alatkivaluit Kinauyaliugutihat Kihimi Alaungitut Niginnavingni Nikit;
"Tingmiat" Hivunikaktut Tingmiat Ukagiyat Eliyani 5-3;
"Ehivgiugiyim Igluat" Hivunikaktuk Igluliuktak Ehivgiugiyit Ehumagivlugit Hunanik Kiyumayuniklu;
"Kutaitunik Pitailiyat" Hivunikaktuk Piyahaungut kanuk Ettutlika, Ukaulunin Aktilahaa Angitkiyat Angulayait, Elaginiaktalu Ukium
Elagagun Angutaaktait, Anguhaluit, Anknaluitlu, Aktilangit, Utukautilangit Nigyutit Kanuklunin Anguniaguhiit;
"Nunavut Nigyutinun Tukutanun Ehivgiugutat" Kahitjun Elangani 4;
"Alat Nunavutmitut" Inuniaktut Nunavutmi Inuinaungitut; "Nunakatigiit" Hivunikaktuk Kiktaalungmeot, Kivalimeot, Kitikmeot;
"Umayuvaluit" Hivunikaktut Naliitlika Umayuvaluit Naliatlunin Umayut, Tahamanitut, Taimaita;
"Anguniaktitiyut lgloit" Hivunikaktuk lgloot Anguniaktitiyunun,
""Naonaiyaotit"" hivunikaktuk imaa angoyaovaktonik angotighannik naonaikhimajotit
"Amigaitut" Hivunikaktuk alangatilanga Minaumananinganin Anguniaktat, Tainunlu Anguniaktaaktat , Alatkigutaak Ekitunik Angunialayat Amigaituniklu Angulialayat;
"Aktilanga Angunialayata" Naunaiktat Amaigaitutlu Hivunikaktut Nagyutit Anginiaginagiakaktat Maligait Pibkataaktait Atuglugit NWMB Elanganinman Eliyami 5.6.16-min 5.6.18-mun.
5.1.2 - Tungaeet
Uma Nakatam Elitagiya Etkuhugulu Hapkua Pitjutihat:
(a)
Inuit Pitkuhigivlugu Atuhugitlu Tadja Nigyutit;
(b)
Pitaanigat Inuit Angunianikun Pihimayuk Taimanganin Tadjalu
(c)
Inuit Amigaikpalianginaktut Taimanganin :
(d)
Hivitiyumik, Anniagutaitumik, Nigyutinin Kinauyaliugun Tutkiktuk Piyu­ manahuniklo
(e)
Piyuhanguktuk piyuminaktumik Nigyutinun Munakutihamik Inungnun Ehuaktumik Anguniagutaat Hivuliutilugitlu, Elitagilugitlu Inuit Anguniaguhiat Munakutaatlu. Kuyalitaungman Nigyutit Hungiktailiniganun Nayugaatlu;
(f)
Munakutihamik Piyagiakaliktuk Nigyutinun Nunamunlu Munakutihamik Piyumanaktumik Nigyutinik Kinauyaliunik;
(g)
Nigyutinun Munakutihauyuk Inuit Anguniagutigitaaktat Maligutikaniaktut Pibkauyutagun Pitjutihak Anguniagutim;
(h)
Piyahaniktut Ehuaktumik Pilahilugit Inuit Humun Tamanun Nigyutinun Munakutihamik. Elagilugulu Ehivgiugutaitlu,
(i)
Kavamatkut Ataniunikpanguyut Munaghijutanun Nigyutit.
5.1.3 - Hivumugutilrat
Umaa Nakata Kinihiayuk Pinahuahugit Tahabkua Hivumugutihat:
(a)
Nappautihaa Atuktaham Anguniagikun, Hivuliuyuhat, Pitaaktatlu
(i)
Atuglugit Aguniagutiviniit Tadjalu Amigaitilangit, Etjuhiit Inuit An­ guniaguhiit,
(ii)
Angutikakpan Ehumagiyatigun pitjutihatigun Pimagihagluni, Ehumagilugit Amigaiyumijutaat Inuit, Pilugit Inuit Pittaaktait Anguniaktaaktanun . Kanuktun Elivalianiga Maliglugu,
(iii)
Tunilugit 010-kot Hivuliulugit Nappautihanik Maniliugutihatagun Anguyahat Mihaanun, Akiliktuiyut, Kinauyaliugutigivlgulu,
(iv)
Pibkaitaaktuk Humagingitugitlu Nutkangitpata Inuyut Inuinaungitut, Tahapkua Inuhaaktut Hamani ,
(v)
Pittailinahuahutik Huliyunik Pitaaktamingnik, Hivuliulutik Anguniataaktamingnik;
(b)
Nappautihaa Angutinun Munakutiham Aulajutihaa
(i)
Ataniktuktauniaktuk , Eniktaulunilu, Atuktahat Pimagihagutitlu
(ii)
Angiktut Elumuktumun Inuit Anguniaguhianun,
(iii)
Ekayuhugu Hivituyumik Kinauyaliugutihak, Etjuhiat Taimanganinlu Anguniaguhiat Inuit,
(iv)
Hivitutilanganun Tutkingniganun, Atautimuglugu Munakutanun Tamainun Umayunun Angutinun,
(v)
Kaitkuyiyut Kituniklika Ekayuglutik Pibkainahuahutiklu Ehumagingnaktumik, Ahugutigivlugit Inuit,
(vi)
Hakugiutihanik Tunivlugit NWMB Ehumaliugutimingni Tapkunatiguna.
5.1.4 - Hungiktailiyat
Atuktahait Hungiktailiyutiham Hivuniuktauniaktut Elilugit Hivunigilugu Atuktaghait piyumayailo titigaktaohimangman Eluani 5.1.2-min 5.1.3-mun Pitaaktat Piyaghaitlu Titigakhimangman Umani Nakatami.
5.1.5
Atuktaghat Hungiktailinimun Hamma:
(a)
Ehuahagninga Etjuhiata Aulatailijutiha Mikanuat. Nunavutmi;
(b)
Haputimaninga Nigyutit Nayugaat;
(c)
Ehuaninga Etjuhiata Ahuktuk, Ehuiliugutaituk, Nigyutit Amigainigani Anguniaktunun Namayumik Naunaijagihimangman umani Nakata;
(d)
Utiktitpalianinga Ekiglivaliajutani Nigyutit Nayugaatlu;
5.1.6 - Kitutlika
Kavamangit Kanatam Inuitlu Elitagiyaat Elauyuhauyut Taimainun Hagugingnikak­ tumik Inuit Kanuk Etugaluakpan Nigyutit Munakuta.
5.1.7 - Piyumajotit
Hakloviknaikpaalikhimayaami , imaa omani Nakataani penagiakaotighat angonahoaknighakot pihimalimaitut Nunavut hilataani.
ELANGA 2
NAPPAKNINGA NUNAVUTMI NIGYUTINUN KATIMAYIHAT
5.2.1- Elautaaktut
Talva Tadja Nappaktut Ubluani Niguaningata Angigutim Katamayit atikaglutik Nunavutmi Nigyutinun Munakutata Katimayiit (NWMB) Inugiaktilakagluni Nainik Tiliyaulutik Emaa:
(a)
Elikun Hitamauyut Tikkuahiniaktut Atauhikmik;
(b)
Governor In Council
(i)
Pitkuyanik Minihitauyum Kamaghiyum Ekalungnun Tagiumlu Tili­ hiniaktuk Atauhikmik Kituninlika Inungnin,
(ii)
Pitkuyanik Minihitaum Kamahiyumin Canadian Wildlife Service-nin Atauhimik Tilihiniaktuk ,
(iii)
Pitkuyanik Minihitam Inuligiyitkunin (DIAN) Apihukaglugu Kamissi­ ni Pingayuanik Tilihiniaktuk Nunavutmeotamik;
(c)
Kamissina Minihitakatiginin Atauhimik Tilihiniaktut ;
(d)
Niguaktahanin NWMB-kuniiktunin, Governor In Council Tilihiniaktuk Ethivautalihamik.
5.2.2
Minihitam Niguaktahamik Pikpan NWMB-mun Kavamatkuni Havangitumik, Tamna Minihitak Tilihitaktuk Kamagiyaminin Katimayunun NWMB-kunun Niguagutaitumik .
5.2.3
DIO-kut Niguaktahamik Hagvikhikpata NWMB-kunun, DIO-kut Ayuitumik Ukaujikaniktut Katimajutaini Nayukniaktuk Niguagutaitumik.
5.2.4
Katimayinguktut pimmagihagumik Hitamani Ukiuni Katimayiuniaktuk Tilininga Nugukpan Tiliyauktaakmiyuk .
5.2.5
Katimayiuyuk Piiktittauktaaktuk Katimayinin Kakugulika Huukpan Inuk,
5.2.6
Ekutlaat Katimayimuktat , Etiktitaunatik Havaaghaminik Hunanik, Pilugu Tit­ tigaglunilu Maliguakun Ukagiyaktuhauyuk. Maliglugu Eluanitut 5-4.
5.2.7
Pitkuhihat Pivlugu Ehuigutiyumun Eliyauhimangman Kanatam Kavamainut Nunatiamlu Kavamainut Maligait Atuktauniaktut Katimayinun, Inuk Katimayiukpan Hungiknahuaktahaungituk Inuninga Pivlugu.
5.2.8
Naliat Emmikgiakalikpan Himmautihanik Katimayihak Tikuaktautaaktuk Katimayi­ nin Himmauhiutiluni Eluani 5.2.1
5.2.9
Tamamik Elaliutihimayut NWMB-mi Kihinguglugu Eghivautalik Atauhilanik Niguagutikaniaktut, Ahiin Eghivautalik Niguaniaktuk Niguaktut Atjikiikpata Niguagun Naviglugu .
5.2.10
Ehumaliugutait Tamaita NWMB-kut Naunaiktauvangniaktut Angitkiyatigun Niguagutitigun.
5.2.11
Elikun Katimayiuyuk Niguagutigitaakta Tuyugluni Katimayikun.
5.2.12 - Katimaniit
Huitpan Katimayiit Elangat NWMB-min Hakugiiyumiyunaitut Havaagiyamingnin.
5.2.13
Titigaviat NWMB-kut Nunavutmi Enniaktuk.
5.2.14
NWMB-kut Katimavangniaktut Ukiuk Malguiktuaglugu . Amigaikiyaniklunin.
5.2.15
Eghivautak Elitugipkainiaktuk Katimapkainani NWMB-kunik 21 Ubluit Avat­ kumatilugit Tuhayagigumi Hitamanin Katimayiinin NWMB-min Titigahimayumik Katihimayumalutik Huuk katijutihamik.
5.2.16
NWMB-kut Piniaktut, Kakugu Ehuakpan, Katimalutik Nunavutmi.
5.2.17
NWMB-kut Havangniaktut Inuinaktun Pitkuyaukpata Maliguakun Pitkuhikunlunin, Kanatam Ukauhiit Atuglugit.
5.2.18
Tallimaugumik Katimayiit Katimainagialakiniaktut, Kihianik Maliguatik NWMBkut Alangukatigik Nayutihamingnik Katimayuni Hivaniutikun Alatigunlunin pitjutitigun kiglaminaktukun.
5.2.19 - Akiliktuun
Akiliktutakut Munaginiaktaat Kavamatkut. NWMB-kut Upalungaiyainiaktut Kinauyaktutihamingnik Angiktahagiyaat Kavamatkut.
5.2.20
Akiliuhiahaa Akiliktauniaktuk Ehuaktumik Nam aktumik Katimajutani Havaamigun NWMB-kuni.
5.2.21
Tamaimik Akiliuhiakpangniaktut Katimayiit Aulutingmingni Havagiyamigun Akiliktuigumi. Nammakpata Treasury Board Atugahaliangit Aullagunmini Akilik­ tutini Havaamigun.
5.2.22
Akiliktutiha Nalagiaktuktum Akiligahagiyaat Tiliyiita.
5.2.23 - Maligualiuktait
NWMB-kut Maligaliuktaaktut Pitkuhihaniklu Pivlugit:
(a)
Katimajutihat Tuhapkaktautat Eghivanigatlu NWMB-ku
(b)
Havauhigiyaat Katimatjutani NWMB-kut Nappautatlu Hivuniuktita NWMBkut Ehuahautatlu Namatjutihanik Katimayut;
(c)
Tigumianinga Havaanga NWMB-kut, Munakuta Enmikun Hulijutimikun, Piyahaitlu Katimayit Havaktitalu;
(d)
Atuktahak Apihiyuhanun, Tiliyatlu Ehuiguhutitlu NWMB-mun;
(e)
Atuktahat Tuhayahanik Pitjutit Ehumagiyanunlu, Elagivlugulu Atuktahat Pitjuhialu Inungnun Tuhapkainik;
(t)
Kuyaginak, Kanuktun Hunavalungnik Havagiyat NWMB-kutnun.
5.2.24 - Katimayiit Havaktiitlu
Katimayiit Havaktiitlu Ehuaktumik Piyuhauyut Havaamingni NWMB-kutni Tiliyaulutiklu Akiliktuktauniaktut NWMB-kutnin.
5.2.25
Tahapkua Katimayiit Havaktiitlu kamaginiaktait Atanikaglutik NWMB-nik.
5.2.26 - Tuhapkainik
NWMB-kut Tuhajutihanik Inungnun Tamainuktumik Tuhajutikakniaktut Ehumaliunatik
5.2.27
NWMB-kut Pitkuhiliuniaktut Takuyuminaktumik Pitkuhinik Alanun Inungnun Tuhapkainikun.
5.2.28
Naliatlika Tiliyauhimayuk Kanatam Kavamainin. Nunatiamlu Kavamainin, HTOnin RWO-lunin Elitaginikaniaktut Tamanun Elaunikaglutik Nalaktitiyuni NWMBkutni, Ataniktuglugit Pitkuhimingniklu Atuktilugit, Naunaiktuilutik Inuk Tamanun Elaulangmangan Tuhapkaiyuni.
5.2.29
NWMB-kut, Tughiutikaktunun Aulahutihanik Ahugunaktuk Pitinagu, Ehumajutikakpata NWMB-kut Kuyaginak Pitjutikaktumun. Hapujiniaktimik Ekilik­ tuiluni Kiumajutihaminik. Tughiutimigun, Aulatjuta Kanuklunin.
5.2.30
NWMB-kut Akuhingnikaniaktut Ajikutanik Kamissinat Pihimayumi Eluani 1 Elan­ gani Inquiries Maliguangani R. S.C. 1970, c. 1-13, Kihimi Minihitaa Kuingum Tuni­ yagiakangitaat Makpigamik Ukaktitanikun.
5.2.31 - Kutununlika Tuhapkatahaungitut
NWMB-kut Pigumik Hunanik Tuhayahanik Atugiakaniaktuk Kitununlika Maliguat Atuktauvaktunik Kuyaginak Tuhayahaungitut Pivlugit Kavamatkut Nalitigun Elilugit.
5.2.32
Naliani Kavamatkut Ataniktuitaanigani Tuhayahatigun NWMB-kutnun NWMB­ kutlunin Hakugingnikagumik Tahatailinigagun kimunlika, Ehumaginiaktaat Angigun Taima Pinahuagumiku Hakugingniktik.
5.2.33 - Hakugingnigit Havaktahait
Elitagivlugu Kavamatkut Kamagiyakaktut Nigyutinun Munakutanik, NWMB-kut Munahiluaniiaktut Nigyutinik Nunavutmi, Pitkuhikuaktitilutiklu Angunianikun Kamaghilutiklu Titigahimaya Maliglugu Angigunmi. Pitjuhihakun, NWMB-kut Havangniaktait Hapkua:
(a)
Elaulatik Ehivgiuhiyuni Eluanitumi 5.2.37-min 5.2.38mun);
(b)
Kihitipkailutik Ehivgiuhilutik Nunavutmi Anguyanik (Elangani 4);
(c)
Takugipkailutik Piyugiyanik Piyagianikpan (Eluani 5.6.5-min 5.6.11-mun);
(d)
Nappaktitilutik, Elanguyumilugit Nukaktilugitlunin (Eluani 5.6.16-min 5.6.18-mun);
(e)
Elitugimagihilugit Aktilahanik Piyahat. (Eluani 5.6.19-min 5.6.25-mun); (f) Ehuaghaivaklutik Inuit Anguyaghainik;
(g)
Pipkalahilugit Nigyutit Alanun Hamaniitunun (Eluani 5.6.32-min 5.6.37.­ mun);
(h)
Pipkalahiyat Anguyahat Nappahimaligiktunun (Eluani 5.6.38);
(i)
Havaagavlugit Hivuliuyuhat Tuhiutit (Eluani 5.6.39)
(j)
Atuktahanik Pitkuyivaglutik Nigyuktinik Amihunin (Eluani 5.6.40);
(k)
Nappainik , Alanguinik Kutatlu Piigutait (eluani 5,6,48-min 5.6.51-mun);
(l)
Naunaiktuilutik Nigyutinun Angiyunun Akiliuhiahanik Eluani 5.7.14);
(m)
Alanik Huliyainik NWMB Pitkuyauyunik Angigunmin Nalianun Tikuangingitumik Eluani.
5.2.34
Elauniamiyuk havaagiyaanun titigahimayumi (Eluani 5.2.33), NWMB Ehumamikun Havangniaktait hapkua pityahat munakutiham hatuminiahanunlu mighanun nigyutinun nayugaanulu;
(a)
Angiglugu nappautihaa, nappakniginigitlu, nuutpaglugitlu kiglinigit hutailiyat ennait, munakutiham hatummijutihamunlu nigyutinun nigyutitlu nayugaanun;
(b)
Naunaiglugit nigyutinun munaghiviit (zones) humitutlu Evaniuvaktut pit­ kuyahaniklu tunihiluta NPC-kutnun upalugaiyautihamun;
(c)
Angiglugit hivuniuktat munkutihamun naliinun nayuganun nigyutit nayu­ ganun elagilugit hatumianigat, nunatiami kanatamilu pulagakviit;
(d)
Angiglugit hivuniuktat
(i)
Munaghinik, etjuhihanik, hatumianinga, amihungunigit evalifakuvlugit, nakuguyumilugulu nayugaat naliit nigyutit, nuguyukitut elauniaktut,
(ii)
Pitkuhihanik alanin nunanin kaipkahimayut nigyutit haffuma nigyutigingitait munakutalu ahinin kaipkaktat nigyutit munakutihaat;
(e)
Pipkaivaglutik atuktahanik kavamatkut havakviinik. NIRB alatlu ehumagiyait katimakaivaktut Inuitllu naliit. ehamagivlugit ukaktitagutit akiliktahatlu piyahagiyait maniliuktut havaktitiyutlu hungiktitikpata nigyutit nayugaanun;
(f)
Angiglugit ekitut nigyutit, nugutyukittutlu nigyutit,
(g)
Ukaujivaglutiklu elitugiyahaniklu nigyutit, elihanahuagutihagun, elitugiya­ hat elihanihamun Inungnun nigyutitigun munaghinikun;
(h)
Naunaighilutik elihahimaninginik aulaagujinim mahaanun (eluani 5.6.14- mi);
(i)
Alanik piyahanik Angigunmi pitkuhimayanik taiyauhimangitut (Eluani 5.2.33).
5.2.35
NWMB-kuut havainagiakaktut alanik huliyahanik munakutihanun niguytit nunavutmi aulatilugitlu kia piyuminamagagu nigyutinun aulatjutim pitkuhia Nunavutmi angiktauhimangman NWMB-kutnin Kavamatkuninlu.
5.2.36
Atautimuniaktilugik nigyutitnayugaathatummijutihatlu aulatjutani aulanikaktuk NWMB-nin munagilugu nigyutit pitkuhihaat, upalungaiyaglutik givgauyutihamingnun nunalikinikun , elagilugit nauniit, munagiyauniaktut kavamatkunin alanitlu tahapkuninga munaghiyunin nappaktauyumin Angigunmin.
5.2.37 - Ehivgiuhinik
Pikaktuhanguktuk ehuaktumik pijutihamik nigyutinun munakutihamik, hulip-kaitaaktumik, pitkuhihaa munakutiham ehuaktuhauyuk, ehuaktumik angalalugu ehivgiunikaniaktuk. NWMB-kut atuligumiku munakutihaktik piyuhauyuk tuhayamingnik tutkiktumiklu nigyutinun ehivgiugutihamik aulajutimingni. Pitaaktaktik Kanatam Kavamangita Nunaiamlu kavamangit ayunahijitiyunaitut umanga eluaniitumin. Aulayahakun NWMB-kut piniaktut:
(a)
Naunaihivangniaktut ehivgiuktahanik ehuiniginiklu nigyutit mihanun munakutanun hivuniuhimaningaluatugnihanun nigyutit, pipkainahuaglutiklu taimaa nutkaghimaitumik, ehivgiugutihanun katimajutaat ehuaghilugit tutkiinigit;
(b)
Naunaighilutik Inungmik Katimayiniklunin kamaghiyuhamik nigyutinun ehivgiugiyuhanik;
(c)
Takuukpaglugigt ehivgiugutihat makpagangit, ahiin naliini pitkuyilutik amaa Angiglugit. emanaakulugitlunin kavamatkut havakviit;
(d)
Katitilutik, naliitiguktuhanguglugit , hiaktiglugitlu nigyutinik elitugiyutiktiktuhayahatlu eliukainginagl utiklu makpigamun ehuaktumik piyaghaukpata;
(e)
Ehivgiugihimaginaglutik atughimaglugit havaagiyamingnik.
5.2.38
Havaagiyamingnun huli Eluani 5.2.37-mi NWMB-kut Piniaktut:
(a)
Napaghilutik aulahimaaglugulu tutkugvingnik makpigaanun nutanun hivuniuktanunlu katitiktanun tuhayahanun kanuk etkaluakpata elikuhiat;
(b)
Pipkainahuaglutik ukaujihimaglutiklu lnungnik alatini nigyutinun ehivgiu­ gutihanun munakutihanilu,
(c)
Havaktitipkainahuaglutiklu Inungnik Inuitlu Katimayinin Ehivgiunikun Elihayuahimayuni Havaaghitipkailutik Kavamatkuni enmikunlu havaakaktuni;
(d)
Hivuani ehivgiugutihamik, elitgipkailutik maliglutiklu Nunaliit piyumaya­ nik nunavutmiuyuni. DIO-lu kanuk eliniaman.
5.2.39 - Aghaaktautanigit NWMB-kut
Taimaaktitigumik havaktunik hakugiutiktik atugumiku ehuaktumik, NWMB-kut atugakagunaitut kitumunlika Inungmun, taimatugaluakpan pinguagaluakpata, taimainikmun ahiguktaunimun kanuk Pigaluakpan.
ELANGA 3
EHUMALIUKTAT
5.3.1 - Ukaktitanikun Takunik
Takuukan Ukaktitagluni ehumagiyatigun NWMB-kut piyauginagiakaniaktuk elan­ gani titigam 28 ( 1)(a)-mi (b)miluni Kavamayuatkut Ukaktitaatut Maliguangani. RSC 1985, c.F-7,mi Naunaikpaung Inuum ehuitumik piyauyumi ehummiktauyukun.
5.3.2
Pikaktitaukpan kihian eluani 5.3.1, ehummikgunaitut, pitkuyanik NWMB-kut uk­ pigiyauniaktuk hunamik piyuyauyunaitut ukaktitanikun tinuktauyunaitut, tu­ hanaktumiklunin kunuktuughimayumik, pitkuyauhimayumik hakugitkiyamin ukak­ titanimin mikitkiyamun, Titigahugu pitkuyak angitkiyamun ukaktitanimun mikitkiyamun, Pittainikun kanuklunin apikun, takuglugu, Nutkakunagu NWMB­ kut Pinahuaktaat.
5.3.3 - Atuktauyuhat ehummikgutihatigun NWMB-kut Minhitavlu
Ehumagiyaa NWMB-kut Minihitamlunin elangann 6 taimaktitiyunaituk kaffinik­ lunin anguyaghainik piyunaituk;
(a)
Kanuk elitkunagu ehuaktuk nigyutinun happummiagun;
(b)
Tunilugit angiyumik piyahanik ummani titigaghimayumi nakatami alanun titigahimayunun ummani nakatami, 40-milu nakatami;
(c)
Piyuminakuvlugit Inuit kitutlika annianaitumik Piyakuknaitumiklunin .
5.3.4
Naliit nigyutit nunavutmi takuyauvaktut alanun kiglinun ataniktuktanun ekaktakpaktut nunavut hilatani alanin Inungnin anguniagauvlutik. taimatun NWMBkut Minihitaklu ataniktutitik elangani 6 kihitivangniaktut nunavut hilataani anguniaktunik pitkuhiit takuukpaglugit angigutaitlu alatkiitlu nunayuat angigutait nigyutinun.
5.3.5
NWMB-kut ehumaliugutat mighanun ehumagiyanun piyaghanikpatalu, aktilaghait naunaiyaktauvangniaktut eluani 5.6.39. Minisitagoyup ayaghaakniaktaa ovalonet pipkalaiktitlogo kihimi minihitak naunaighigumi ehumagiyauyuk ekayuktaungituk Inungnin atjikutagingitpaung NWMB-kut naunaiktani .
5.3.6
Ehumaliugutigigumiku pulagaviit nunaat, evatugliit pittailiyatlu, NWMB-kut mini­ hitaklu ehumaginiagait huuk pitjutikamangan pithiliuktauvlunilu tahaffumunga nunamun.
5.3.7 - Ukaktitanikun ehumagiyauyum elijuta (nunatiam Kavamangita Kamaghiyaat)
Tamaita ehummiuktat NWMB-kutnin mighanun eluani 5.2.34 (a), (c). (d) (f)-lunin naliatlunin eluani 4-min 6-mun ovalonet Nakata 40-mi pipkaguminakpajung nunatiam kavamangita munagiyahak piyauniaktuk titigaa maliglugu eluani 5.3.8.-min 5.3.15.­ mun.
5.3.8
NWMB-kut ehumaliukpata, tamna ehumaliuktak tuyutiginiaktaat Minuhitamun; NWMB-kut tuhapkaiyunaitut kuyaginak.
5.3.9
Piyagigumiung NWMB-kutnin Minihitam Ehumagvlugu eluani 5.3.8 Emaa pit­ taaktuk:
(a)
Ehumagiyauyuk Pilugu;
(b)
Ehumagiyauyuk Pinagu maliglugu eluani 5.3.11.
5.3.10
Taima minihitam pikpagu NWMB-kut ehumagiyaat nagalunin ehumagiyauyuk pitailingitpaung atuglugu Eluani 5.3.11, minihitak aulatipkainiaktuk tamainun enik­ tigutiham mihanun ehumagiyak maliglugu.
5.3.11
Taimatun minigitam pipkagunaitpagu ehumagiyauyuk NWMB-kutnin:
(a)
Minihitak piyuhauyuk 30-tit ublut nugutinagit minihitam pigumiung titigak ehumaliugutigilugu angigutiham mighaanun namagigumiku minihitam NWMB-kutlu,
(b)
minihitak tunihiniaktuk titigaluni NWMB-kutnun huuk emanaagutiminik.
5.3.12
Taimatun minihitam emanaakagit NWMB-kut atuglugu eluani 5.3.11, NWMB-kut ehumagffaaniakaat pigumik titigahimayumik minihitamin piyamingnin ahiin kin­ guligmik ehumaliuglutik. NWMB-kut, minihitamun tuyutigilugu. NWMb-kut kin­ guligmik kitunulika tuhapkaiyunakput.
5.3.13
Pipkailakpan eluani 5.3. 14, piyagigumiku kingulikpaak ehumaat katimayiit atughugu eluani 5.3.12, minihitam pitaaktuk emaatun :
(a)
Pilugu kingulik ehumagiyauyuk;
(b)
Pipkaktaililugu kingulik ehumagiyak;
(c)
Alanguglugu kingulik ehumagiyak.
5.3.14
Taima kingulik ehumagiyaat NWMB-kut mighaanun ehumagivlugu piyahatigun, aktilangitigun anguyahat eluani 5.6.39 minihitam angiktaililugu, ehumagiyak, minihtam tuniakta Kamissinamun, ematun piniaklta :
(a)
Pilugu kingulik ehumagiyauyuk;
(b)
Pipkaktailugulunin kingulik ehumagiyauyuk.
(c)
Alanguglugu kingulik ehumagiyak.
5.3.15
Kingulikmik ehumagiyaani NWMB-kut hanaiktaukpan piyakaktilangagun, ekiglilaaktat piyahangit eluani 5.6.39-mi Minihitam, pitaakpagu, Kamissinam, ehumikpan pilugu emanaaglugulunin kingulik ehumagiyak, ahiin minihitam hulijutiginiaktait tamaita enniktigutihanun kinguliuyumun ehumagiyamun kin­ guliklunin ehumagiyak alangutaniklunin.
5.3.16 - Maligakun kanuktun elijutiyuk ehumagiyamin. (Kanatam Kavamata kamagiyaa)
Tamaita Ehumagiyait NWMB-kut ehumagivlugu uiguani 5.2.34(a), (c), (d) talvalu (f) elanganilu 4-min 6-mun pipkaktaakpajung gavamaita kanatam kanagiyaani havaktauniaktuk titigahimayani uiguani 5.6.17-min 5.3.23-mun.
5.3.17
Ehumaghimalikpata NWMB-kut, tuyutiginiaktat minihitat. NWMB-kut ehumaliu­ gutigiyunaitat Inuit kuyaginak takuani.
5.3.18
Piyagigumiku ehumaliuktaat NWMB-kut uiguanitumi 5,3,17 minihtam 60-it ublut nugutinagit talvalunin naunaighigumik kanuk hivitutigiyumik angikpagu minihitam NWMB-kutlu:
(a)
Angiglugu ehumagiyauyuk elitkugipkaglugit NWMB-kut titigakun:
(b)
Tunilugit huuk NWMB-kut emanaagutiminik.
5.3.19
Minihitak ehumagiyauniaktuk anginiagunaghiyuk NWMB-kut ehumagiyanik pig­ um1 emaa:
(a)
Minihitam titigavigikpagit NWMB-kut ;
(b)
Minihitam emanangitpagit 60-it ubluut nugutinagit titiganinman uiguani 5.3.18-mi.
5.3.20
minihitak angigunaghikpan ehumagiyaat maliglugu ehumagiyaat NWMB-kut eliyauhimangman uiguani 5.3.19, minihitak ehagutipkainiaktuk eniktigutihakun ehumagiyauyukun.
5.3.21
Talvani minihitam emanaakagu ehumagiyauyuk NWMB-kutnin atuglugu uigua 5.3.18 NWMB-kut ehumagifaaniakat pigumiku titigakta minihitam ahiin kingulik­ mik ehumaliufaniaktut, huli tuyutigilugu minihitamun. NWMB-kut kingulimik Inuit takuani ehumaliuuniaktut.
5.3.22
Piyagigumiku NWMB-kut ehumagiyat titigaghimayuk uiguani 5.3.21, minihitak piyungnaktuk:
(a)
Pilugu kingulik ehumagiyak;
(b)
Emanaaglugu ehumagiyak;
(c)
Alanguglugu kingulik ehumagiyak.
5.3.23
Taimaa kingulik ehumagiyauyuk minihitam pikpagu titigahimayumi uiguani 5,3,21, hulitauk minihitam ehumagumi pilugu kingulik ehumagiyak, minihitak aulatipkainiaktuk tamainik piyahanik eniktigutihagun kingulikmun ehumagiyamun talvalunin ehumagiyak alangukpan.
5.3.24 - Tadjakufuk ehumaliuktat
Ahuun piyahangukpata kilamiugluni alangunianikpan anguiaktut aulajutani, mini­ hitak minihitamlunin tiliyaa kilamik eniktigutihamik ehumayuhauyuk. NWMBkut ehivgiugiyuhauyut kilamivyak.
5.3.25 - Minihitam munakutigiya pitjutihamun
Pikagunaituk ummani nakatami pittailinahuaktumik minihitamik, enmigun pina­ huaktaminik, pitkulugu NWMB-kunun. ahiin kilamik NWMB-kut havangniaktat. NWMB-pitkut pitjutikaniaktut minihitam pitkuyanun ehumatigilugu hanaigutiha Kanataluktami. alanilu Nunayuanun havaktahanun.
ELANGA 4
NUNAVUTMI ANG UYANIK EHIVGIUHINIK
5.4.1
Nunavutmi Nigyutinik anguyainik kihitinik ehagutiniaktuk, tamatkiglugit, elikulaak pingahut nunaliit nunavutmi. Atuktahait ehivgiutimingnun elihimayut uiguani 5-5.
5.4.2
Ehivgiunik aulanivangniaktuk nunalingni pingahungni ukium nalliuta tikitinagu ublua Angigutim. ehivgiunik havagiyauniaktuk pitkuyuhiatigun NWMB-kut.
(English) 5.4.2
(English) Amended P.C. 1995-2/700 April 26, 1995
(English) The Study shall begin in each of the three Regions on or before January 1, 1996. The Study shall be carried out under the direction of the NWMB.
5.4.3
Ehivgiunik, katitpaliayaktik havaak ehivgiunigum mihaanun hivunikaniaktuk an­ guniatuhanik pipkainahuagluni havaaghitaulunilu katimayinun munagiyaulutik NWMB-kutnin.
5.4.4
Ehivgiuhinik hivitunikaniaktuk talimani ukiuni, tamanlu akiliktuniagaat Kavamat­ kut. NWMB-kut hanaiyainiaktut Manikautihamik ehivgiugutihamun takuginagiakagluni kavamatkunin.
5.4.5
Hivunigiyaa ehivgiunium hanaiyaniaktaat nappailutiklu ehivgiuktat amigaitilangit naunaiglugit, eikayuglugit NWMB-kut naunaiktuiligumik amigaitilaghanginik an­ guyahat, kuyaginak, ekayuktuilutik ehuaktumik munakutihamik ehuaktumiklu atuninga nigyutinik nunavutmi. Nuguniagutanun ehivgiuhinik piniaktuk:
(a)
Katitiktat makpigaat kanuktun naunaiktuhugit Inuit atunigit nigyutinik naunaiktutiham mihanun;
(b)
Katitiglugit takuglugitlu utjiktuglugitlu, nigyutit ummayuvaluitlu anguyat­ lu ekayutigilugit munakutihanun nigyutit Nunavutmi.
5.4.6
Hivuniuhimaituk tutkihahimaituklu pihimayut anguniaktunin kakugulika tamanlu piyuminagniaktuk Kavamainin Kanatam, Nunatiamlu Kavamainin. Inungninlu.
5.4.7
NWMB-kut pihimapkainiaktuk ematun Inuit atingit hagvititauyunaitut anguyait pivlugit hagvigahualigaigumiku atuglugu uigua 5.4.6.
5.4.8
Titigatkihimaitumk apigkutihamik DIO-kutnin kanuk elipkaktauyununlu, elitu­ giyat piyatik angutitigun tunijutauyunaitut naliinunlka ukaktitanikun Inuk agha­ hiknigum mihanun kapianahipkaktitauyunaituk.
5.4.9
NWMB-kut katitigipkainiaktut Inuit elihimayainik ennikgumiku ehivgiugutiktik, NWMB-kut hagvihiniaktut titigamik ennijagihimayumik kanuktun nalvagutiming­ nik ehivgiuhinikun .
ELANGA 5
INUIT ELIHIMAYAIT ARVIKTIGUN EHIVGIUNIKUN
5.5.1
Niuviutihanik Arvihiunik enggilgan Inunggitunin ekiglipkaiyut arviknik Nunavut­ mi. Kavamatkut angiktut Inuit elihimayaat arvigit Nunavutmi. ehivgiunik ennik­ tayuhak talimani ukiuni elagivlugu Inuit enmikun, arvikniagutiktik nutkaghima­ vaktaat arvigit amigaikpaliatkuvlugit.
5.5.2
NWMB-kut katitigivalianiaktut Inuit elihimaniganik titigakpalialutik arvigit Inuit takuyanginik, humitilanginik nunavutmi ehivgiunik eniktuhauyuk talimat ukiut nutinagit niguanimin Angigunmun. akitutilahaa amatun akitutigiyuk $500,000tun elaginiaktaat NWMB-kut manikautihat ehivgiunimun.
ELANGA 6
ANGONAHOAKNIK
5.6.1 - Inuit Piyunautait angunianigmun
Humilika naunaghimaitut anguyaghanun amigaitilangit NWMB-kutnin uiguani 5.6.16-min 5.6.17-mun, Inuugumi piyungnaniaktuk angunilaluni tahapkuninga Nunavutmi. Tamaanun aglaan minikaunminik. ekayuknimun, pitkuhikminunlu taimanganin, pitkuyagun atuktaham umani nakatami.
5.6.2
Umunga Pitkuyauyumun hivunikakmanuiguani 5.6. 1, tatamayumik anguinagui­ akaktut hivunikaktuk Anguniagutauluaktuk.
5.6.3
Anguyahat naunaiktauhimakpata amigaitilangit nigyutit anguyaghat NWMB­ kutninenman uiguani 5.6.16.-min 5.6.18-mun, Inuugumi anguniaginagiakaniaktuk taffumininga nigyunmik aguyughat maliglugit umani nakatami.
5.6.4
Kituniklika pitailikpan amigaitilaghait (quota) nigyutit amigaitilangit maliglugit nigyutit amigaitilangit maligait atuglugit haffuma niguahugu Angiguta.
5.6.5 - Piyahaunah ugiyait namaayumik
Pipkagunakpaung nalani 5.6.6, NWMB-kut ehumaniaktut tamaimatun ettuk alamiklu elitugiyagiakangituk NWMB-kut nappatanin:
(a)
Nanuut Aghatlu;
(b)
Umingmait;
(c)
Arvigit; (kellalukat);
(d)
Tamaita tingmiat Maniitlu nigiyauvaktutlu tingmiat. Titigaghimayut elangani I uiguani 5-3-mi, ukiangukgaikpan, aulanivvangniaktuk September 1-gugaik­ pan taman ;
(e)
Anguniayuktut tingmiat elagivlugitlu ukpiit ;
(f)
Kiviuktaktat ubluinin ammauliit.
5.6.6
Kihinguglugit naunaktumik kilamik amigaikpalaktaniginun nigyutit ayuhnahitikpata, NWMB-kut ehivgiughiyunaitut maliglugu nalani 5.6.5 maghaanun akigaak­ tutiliugutiham 20-it ukiut nugutkaktinagit ubluata niguanikun angiktauyagikaktilugu Angigutim.
5.6.7
NWMB-kut hunamiklika ehivgiugiyagiakangitut ehumagiyauyumun akigaak­ tutiliugutihamik apigiyaulganatik kitumin minihitanin Kanatam Kavamanginin. talvalu Nunatiam kavamangininlu , HTO-nin talvalu RWO-kutnin.
5.6.8
. Okoa NWMB-kot piyaakangitot elittoghainahoaklotik kanoklikaa ehoigijotaoyonik kihiani tiliyaogomik Ministagoyomit Kanatap kavamainit ovalonet Nunatiap Kavamainit, ovalonet HTO-konnit RWO-konnitlonet.
5.6.9
Ekayuglugu manikanihak, ekayuinimun pitkuhianunlu Inuit, NWMB-kut ehuma­ giniaktait:
(a)
Amigaitilalngit Anguyaat;
(b)
Piyungnaninga angunianighamun;
(c)
Kuyaginak maniliugutauyuk, ekayuktiliginik pitkuhikaniklu Inungnun.
5.6.10
Ehivgiuktaulikan ehumagiyauyuk akigaktutiliunikun, NWMB-kut nalilaangit nigyutit ehivgiukpangniaktait naliitigun nigyutitigun amigaitilangitigun enmikkutlaak.
5.6.11
Ehumaginagligit pikpatigik eniktigiakangituk, enmikuaktut, Tukutipkailinahuakpata Angguhikiyinik ehivgiuktitiyiniklu ehivgiuktahanik pittailikaffuglutiklunin anniagunmik ehivgiugiyut, Angiktauyunik NWMB-kutnin.
5.6.12 - Mikuliit nigyutit
Inukagunaituk alamik Inuum atinga titigaghimangitpan nalani 5.6.13 anguniaktaaktuk Nunavutmi.
5.6.13
Pipkagunakpaung atugutihat umam nakatami, tahapkua Inuit, anguniaktaaktut Nunavutmi, Atiit:
(a)
Inuuluni;
(b)
Inuk october 27-mi, 1981, pihimagumi Hungighimaitumik General Hunting Lissika-gumi, anguniaghimagumi Nunavut-mi, Inuk tamna ang­ guniaginagumagumi niguagiiktilugit Angigunmun, Inuk naunaighiyuhauyuk elauyutihaminun piyuminamangami umani nalani Inuk naunaihinahuaktughak;
(c)
Inuum tughiuta angiktaukpan angikuyaulunilu HTO-kutnin humi anggunia­ vigiyumayamini mitkulingnun, atuglugit kihiani pitkuyaatigun HTO-itkut.
5.6.14
Inuit ukalautauyut nalani 5.6.13 (b), (c)milu maliktughauyut maliguanik kuyaginak atuktauvaktunun.
5.6.15
Ehumagivligu nalani 5.6.13, General Hunting Laissikaktut Inuit Inuungittuk an­ guniagunmun kihianik Laissikaktumik, kimun nulimaitumik kinguvaaghaminunlunin tuniyaulimaituk.
5.6.16 - Aktilaghaa Anggulayata
Pipkaktaakagu atugahaliuktam umani nakatami, NWMB-kut kihimik ataniuniaktut nappaghigumik, alanguhigumiklunin, piiktaugumilunin, kakugungugaikpan taimatun piyagianikpan, amigaitilangit anguyahat tamaita Nunavutmi.
5.6.17
Anguyahat tamaita amigaitilangit taiyauniaktut kaffiutilangitigun, ukumaitilangitigun alatigunlunin ehuagiyatigun NWMB-kut ukakghimaniaktuk:
(a)
nigyutit anguyauvakpata alauyunin atauhikmin amigaitkiyaukpan HTO­ itkunin, nunaniituni tamamik tukutiyuminaktut,
(b)
Anguvakpatigik angguniaktit angguniaktiinin HTO-itkut, Nunalingnin tamag­ mik anggutaaktait.
5.6.18
Aippagu naliutikpan aulaniigutanin ehivgiughinium titigahimangman elangani 5-mi, NWMB-kut naunaighiniaktut kaffiutilahanginik tukutaghait Inuit Nunavutmi atauhikmilu Arvik-taghamik pipkaguminakpaung nalani 5.3.3-min 5.3.6-mun ehumagivlugit ehivgiugutit kanuk ejutait ubluata nuguniagutanun aglaan alatlu tuhayahat hagviktahauyut etkuumayumik.
5.3.19 - Kuyaginak Piyaghat Aktilaghait
Pinagiakaktut angguyaghat nalunaiktauhimayut NWMB-kutnin atughugu nalani 5.6.16-min 5.6.17-mun NWMB-kut naluhaighiniaktut kanuk aktilanganik ang­ guyahanik maliglugu unna elanga.
5.6.20
Piyaghat aktilaghait atugiakaktuk hivuliulugu angguyaghat apighilagaktut.elangatigun ekilglikpata aangguaghat angguyaghatun amigaitigilakpata nigyutit Inuit kihimik anggutaaktut tukutaghat amigaitilangatun.
5.6.21
Elikuktutigun nigyutit amigaitilangitigunlunin tukutaghat ehagutikpan kighitinik nigyutinik, NWMB-kut kighitiniaktut atuglugit amigaitilaghait:
(a)
Katitighimayut angguyat tamaita atautimun amigainighanin tukutanin ukiumin ataughikmin ehivgiuhiyunin, ahiin tamaita katitiktat malguinguhugit aviktauyut;
(b)
Aktilangit anguyat atauhikmi ukiumi ehivgiunikun naunaiktauvluni HTOmin enikgutani ehivgiunigum ukiunga naliinunlika nigyutinun ataniaktuk aktilaghanun tukutaghanun nigyutinun ehagutikpan ehivgiuhinik.
5.6.22
Nalunaiktuiligumik uiguani 5.6.21-mi, maliglugu atuktaghak ukakghimayuk uiguani 5.6.21(a)-mi kihimi HTO-kut alamik niguakkata sixini tatkihiutini ehagigiyutani ehivgiuhinium atuktaghamik ukahimangman uiguani 5.6.21 (b)-mi.
5.6.23
Naliini amigaitilaghait tukutaghat nigyutit hanaiktauniaktuk ehumagilugit nigyutit angguyahat amigaitilangit hivuagun naunaighimaitugaluat, NWMB-kut naunaighiniaktut amigaitilaghanginik. ahugunaktumik:
(a)
Aktilanga ehivgiuktat talimanin ukiunin, katitiktat kihittiyuta ukahimajutagun maliglugit uiguani 5.6.21(a)-mi, HTO-itlunin Hanaighimayatigun atuk­ taghamik ukaghimayumiuiguani 5.6.21(b), naunaighimayumi kaffiutilangit ukiumi taffumani;
(b)
Katitighimayut amihuunighanin ataughimi ukiumi tallimat ukiut eluani amigaitilangit ukiuni tallimani atuliktinagit aipagugaganlu kihitat kaffiutilangit angguyat tallimani ukiuni ehivgiuktani, katitiktauhimangmata avighugit mal-guutivlugit.
5.6.24
Havakpaliagamik kihitinikun eluani uiguata 5.6.23(b), NWMB-kut elitugiyait atug-niaktait nakuutkiyat amigaitilangit angguyangit Inuit tallimani ukiuni kaffigha-nik naunaighihimangit ilugit angguyaghanik.
5.6.25
NWMB-kut naunaighiniaktut Kilalugaktaghanik, tugaalgitlu aiviitlu, takighiutit 12-luyut NWMB-kut nappakgumik naunaiktuniagatnigyutikagluangituk nunam elangani talvalu angguniagahait ekigliyut angguyahagaluanit namahuiktut piya-haghaluangit egiglivaktut.
(English) 5.6.25
(English) Amended P.C. 1996-1462 September 17, 1996
(English) The NWMB shall establish the basic needs levels for beluga, narwhal and walrus by March 31, 1997; taking into account the fact that they are in short supply in some areas and therefore that the harvest by Inuit has been and is artificially low in relation to their needs and does not necessarily reflect their full level of needs.
5.6.26 - Amigaitilaghait piyaghangit aktilangagun
NWMB-kut kakugungugaikpan takuukpangniaktait kanuk aktilaghanik ang-guyaghait naliinin nigyutmm naunaiktuglugit amigaiyuminiamangata angguyaghat namaghinahuaglugit piyumayunun:
(a)
Amigaikpaliayut nigiyut atuktutlunin Inuit;
(b)
Nunalingnin alanin himmiktuinik;
(c)
Tuniagahaliuktut nigiyahanik atutahaniklunin Nunavutmi.
5.6.27
Tikitkumiku ehumaghaktik , NWMB-kut ehumaginiagait hapkua pitjutihat:
(a)
Amigaikpaliayut kihitiniklu Inungnik Nunani Nunalingnilu, elagilugitlu nutaat nunat;
(b)
Alangukpaliajutaa Nigijutaat , pitkuyauyut himmiktutait alatkiit Nunat tuniagahaliuktutlu Nunavutmi;
(c)
Nikitkiktut Inuhianunlu atayut Inungnun;
(d)
Alanguyumiyuta amigaitalangini nigyutit alatkiit ehumagiyauyutlu;
(e)
Tadjalu nigyutit atuktauut enmingnun Inungnin hivituyummik nunavutmikumik.
5.6.28
Naliatigun takuukhikpata NWMB-kut alangugiakalikpan, NWMB-kut ehuahihiniaktut atuktahanik.
5.6.29
Atugahaliuktat amigaitilangit angiglitaaktut. kitumilika ukiumi atugahaliuktat kunmun anmunlunin pitaaktut.
5.6.30
NWMB-kut ehivgiuginiatut nigyutinik amigaitilanginiklunin kakugungugaikpan taimatun nalianiituk minihitak pitkuyigaikpan, HTO-kutnik RWO-kutniklunin, nalianinlunin NWMB-kutninlunin.
5.6.31 - Avatkumajutit
NWMB-kut nalunainiaktait kikunun tuniyauniamangata avatkumajutit amatun atuglugit ahugutihakun
(a)
Enmikun Inum piyahanik tahamani nayutiyunik ukahimayumi uiguani 5.6.32- min 5.6.37-mun;
(b)
Piyuminaktumik nutkaghimaitumik akiliktuivlutik kapkaktitauyunun maniliu­ gutauyununlu ukakghimangman 5.6.38-mi;
(c)
Maniliugutihanik pipkailutik atalutik HTO-kut RWO-kutlu ukahimangman uiguani 5.6.39;
(d)
Alanik atuguminaghipkailutik ukahimangman uiguani 5.6.40mi.
5.6.32 - Alat nunahimayut
Avatkuumajutinin NWMB-kut nigyutinik angguyahaningniagait enmikun pihainik ahinin kaivlutik nunahimayunun.
5.6.33
Enmikun nikighaktangit ahinin kaihimayut nunavutmun tuyumiat munagiyatiklu.
5.6.34
Nigyutit nalunaiktat alanun nunavutmun kaiyunun angguyahait aktilaginiaktait 14%­ guniaktut naunaigiiktilugit nigyutit Inuit angguyahait piyagiiktilugit amigaitilahait angguyahait.
5.6.35
Nalianilika NWMB-kut kaitivangniaktut angguyahanik alanun nunavutmun kai­ himayunun enmikun atuktahangit NWMB-kut namahipkakpatigik maniliuhaktut angiktauyagaikpata HTO-kunin RWO-kuninlu ukaktauhimangman uiguani 5.6.39-mi;
5.6.36
Tuniyahat alanun nunavutmun kaihimayunun, atuktauyuhat tuniyauhimayunun naunaiktauniaktut munagiyaulutik tahapkuninga kavamatkutnin.
5.6.37
Angguniaktuk Inuinaungitkumi maligahagiyaat unna nakataktamaitalu maligualiu­ himayut.
5.6.38 - Hatkumighimayut angguniaviit maniliukviit
Elanganin, pikakpan, avatkumajutinik tuniyauniaktut nunavutmun kaihimayunun, NWMB-kut tunihiniaktut namayuminaktumik akiliktuivlutik angguniaktut alaniklu maniliugutikaktut mappakhimayut avakumajun tuniyauliktilugu.
5.6.39 - Ahugunaktukun angguniaguhiat Inuit Katimayiit
Avatkumajutinin tuniyauyagiiktil ugit angguniakti tivaktunun maniliugutilingnunlu, NWMB-kut tunihiniaktut, nappakhimayunun ehuaktumik aulajutaat maniliuktunun, elauniaktutlu akiliktuivlutik angguniaktut alatkiitlu maniliugtauvaktut, Inuinaknun kuyalitihaliuhimayut. tahapkua kamagiyauluni HTO-nin RWO-ninlu.
5.6.40 - Tuniyauyut amiaktut
Naliatlika tuniyahat amiakukakpata, NWMB-kut tuniniaktait tamaita amiakut maniliuktunun akiliktuivlutiklu angguniaktunun, angguniaginaktununlunin, alaniklunin angguniaktunun, ehumagivlugit alatkiit piyumayauyut angguyahanin kuyalitihat maniliunimun. naliatlika tuniyauyut angguyaham miniliunihamun munagiyauniaktuk aktilahagun ukaghimangman nalani 5.6.45-min 5.6.47-mun.
5.6.41 - Inuit aulagujivaktut
Inuk Inuinaungitkumi angguvaktuk nigyutinik angiyunik piyuhauyuk:
(a)
Laissikaktuhak maligamun atuktaaktumik nalitigun kavamanin;
(b)
Ukiungni malgungni aulakatikaktuhauyuk Inuinakmik Laissiniutiminin, In- uinak aulagujiuluni angiktauhimaluni angiktauhimaluni HTO-kunin naliatigun ayuinikagluni pitkuyainin NWMB-kutnin,
5.6.42
Elihimaniit aulagujiyuham ukahimayumi uiguani 5.6.41(b)-mi Pitkuyauyunaitut naliatigun HTO-kut Pitkuyak naliani aulaktunun anggitaungitpata HTO-kutnin.
5.6.43 - Nuutpalianik Nunavut nunataavianun
Tamakmik Kanatamiutat hivituyumik nunahimayut hivuniugutagun maliglugu ahinin nunayut maliguangagun kitkut:
(a)
Nunahimaluni nunavutmi 18-ni tatkihiutini hivuani ubluata niguagutaata An­ gigutim,
(b)
Nunahimaluni humilika Nunatiami 18-ni tatkihiutinikangiutiyagiiktilugu niguaguta Angigutim nunahimalunilu nunavutmi talimani ukiuni niguagutim ubluanin Angigunmun. Angguniaktaaktuk ekaluhiuguminaglunilu Nunavutmi ehivitunakagiangitumik kihimi maliguat atuktauvaktutpipkalimaitpajung.
5.6.44 - Anggunianikmun Laissikatuhat
Pivihaliktuhauyut Inuit taiyauhimayut uiguani 5.6.13 (b)mi Inuniagahuagumi manikami anggunahuagluni mikulingnik.taimapikpan, NWMB-kut ahugutiginiaktaat tahamna piyumayauyuk taffumunga piyumayumun.
5.6.45 - Atuktahamun etigutit amihungitut
Tuniyaulikata miniliugutihamun laissihat, hivuliulugit tuniyauniaktut:
(a)
Tughiktuk Inuniahimagumi Nunavutmi 18-nik tatkihiutinikahinughimaitumik tughiutini tunihimaitilugu nayukpiaglugu elanikaffungitumik;
(b)
Tuhiutit ekayutihanik piyuminaktut Nunavut maniliugutanun, nalunaitumik havahaniktitiyuk nunalingni Inungnun maniliunahuaktununlu.
5.6.46
Amihungitumik etigutit atuktaghamun hivunikangituk Inuit pipkaktailinahuaglugit tuhiutihanun maniliugutihammihanun, kihimi Inuit piyungnautikaniaktut alatun lnuktun piyuminaktutun tuhiutait ehumagiyauniaktut kanuk ejuhitigun.
5.6.47
Maniliugutihat laissiit amihungitukun etigutauhimayut pinghunun ukiunun kan­ giutilimaitut.
5.6.48 - Kutaitukun ekitumik piyaghat
Maliglugu aulajutiha umma nakatam, NWMB-kut kihimik kamanautikakniaktut naunaigivangniaktut, alanguglugu piiktilugulunin, kakugungugaikpan taimatun piyanianigaikpan kutakangitunik angguyahatigun Nunavutmi.
5.6.49
NWMB-kut naunaihivaniaktut Inuinaknin Inuinaungituninlu hivihiniagumik nut­ kaktilugitlunin kutaitumik angguyahat, kihimi kutakangitut angguyahat lnuinaknun naginagluagunaitut alanin Inuinaungitunin angguyahanun.
5.6.50
Kutaitumik ekiglilaaktat angguyahat Inuinanun ehuitumik piyauyunaitut ayuna­ hitilutiklunin angguniaguhianun.
5.6.51
Angguyahat ekiglihimayut maliguakun niguanikun ubluaniganin umma Angigutim ehumagiyauniaktuk nappaktitauyuk NWMB-kunin, ahiin taima aulayunaituk piiktalgaktinagu alangutitaulunilunin katimayininunna maliglugu nakatak.
5.6.52 - Kilamiunatukun elihimajutit
Kanuk etkaluakpata kuyaginak ummani nakatami, Inuk kututitaaktuk nigyunmik annagutihagiligumiung. Inuum inuhianun atalikpan talvalunin hunakutini kapianahi yaulikpata.
5.6.53
Kanuk eliugaluakpata umani nakatami , Inuk tukutitaaktuk nikigilugulu nalianilika akiaguakuyinatik.
5.6.54
Nalani 5.6.52-mi 5.6.53-milu ehumagiyauyunaituk ukaktitagutihamun hivuniu­ gutigilugulunin ataani maligait atuktauvaktuni maligani Inungmun tukutiyumun ehuitumik pitjuhimigun.
5.6.55
Nakuniit nigyutit tukutat nalani 5.6.52 -mi 5.6.53-milu tuniniaktait NWMB-kut nalianun RWO-kunun.
ELANGA 7
KUVIANAKTUT PITKUHIIT INUIT ANGGUNIAGUHIIT
Nanigiaktuktut angguniaktutlu katimayiit (HTO) Nunalingnilu angguhikiyiit katimayiit (RWO)
5.7.1
Elagivlugitlu aulatahait tuniyauhimayut NWMB-kunun. angguniaguhiat Inuit munagiyauniaktuk HTO-nin RWO-ninlu.
5.7.2
Nunalaat, angguniaviitlu alamik kitimayikagumayut, HTO-kut katimayini alaka­ niaktut taimaini etighimalutik HTO-ni angmaniaktuk Inuinaknun tamainunnunala­ ni, HTO-kut enmikun ematun pitaaktut, maligaliuktatigun, Inuinaungitunun In­ uinaukpan nalunaituk kinguvajutagun pitkuhiagunlunin, kihimi etingitut atani nakataata 35 alatlu inuinaunbgitut aulayagiiktut angguniaktiit aktimayiit, pitaaktut maliglugu pijutihaktik pikujutait umma nakatam maliglugu atulininga umma nakatam, maliguanga maliglugu HTO-nun malgungnun amihutkiyanunlunin alaulikata HTRO-kut atautimun ekayuktigiguminaktut tamainun nigyutinun.
5.7.3
Hakugingnigit hulipkaijutaitlu HTO-kut hapkuaguyut:
(a)
Maligait anggunianikun pitkuhiitlu alauhimayunun (elagivlugulu kutaitumik ekiglilaaktat);
(b)
Hagviktat Kamananinga nunalaani aktilanganun naunaiktat elauhimayunun;
(c)
Hagviktat elauhimangitunun , ehuaninga ehumagihimaitumik kanuk etilangalu, kuyaginak nunakaktut aktilahanik pitkaniamagata;
(d)
Kuyaginak, munakuta angguniakatiginun.
5.7.4
Nunaliit tamamik RWO-kakniaktut. Kitikmeot Wildlife Federation, Kivalik Wildlife Federation, talvalu Kikiktaalungmi nunaliit nanigiaktuktiit angguniaktiitlu katimayiit, maliglugit.
5.7.5
Katimayiit elikun RWO-kut katimayinguktitauniaktut HTO-nin nunalingni.
5.7.6
Hakugingnigit hulipkaijutaitlu RWO-kut hapkuninga elakaniaktut:
(a)
Maligaait angguniaguhihakun pitkuhiitlu elauktigini HTO-ni nunalingni elauniaktuklu kutaitumik angguniaguhihat ekiglilaktat ;
(b)
Tuniyat kamananinga nunalingni aktilahait angguyahat alanguktatlu tuniyat nunani HTO-ni nunalingni;
(c)
Piyuhiktat kumunlika Inungmun timinguktitumunlu HTO-gu gungitunun, ehumagihimaitumik kanuktun etilanga, nalianunlika nunahngni aktilaha alanguhimayuklu piyahak;
(d)
Kuyaginak , munaginik angguniakatigini elauyuni HTO-ni nunalingni.
5.7.7
Maliguklunin amihutkiyatlunin RWO-guyut atautimun katitaaktut tunijutihait ang­ guyahat pivlugit hulipkaktatik taimainunlunin nigyutinun.
5.7.8
Atuglugu unna nakatak, HTO-kut RWO-kutlu hanaiyainiaktut Maligahaniklu kat­ kailutikhivunihamik aulajutimingni.
5.7.9
Maliglugu nalani 5.7.10, NWMB-kut , RWO-kutlu HTO-kutlu havangniaktut hivuniugutihanik naunaihilutik naliinun HTO-nun atuktuhauyut maligaliuktatigun ehumagiyainiklu RWO-kut nunalingni.
5.7.10
HTO-laat maligutivangniaktut RWO-kut maligaliuktanginik ehumaatigunlu naunaiktuktanginiklu nunalingni angguyahatekiglilaaktatlu piyahat.
5.7.11
Naliata maligualiuktam HTO-kunin RWO-kutninlu ehuitumik Inuk anggunahu­ aktaililimaita anmigun nikihaminik kiguvaminunlunin.
5.7.12
Tamamik etikhimayut HTO-nun RWO-lunin malituhauyut elikutlaak RWO-kut HTO-kut havangniaktut maliguahamingnik elagilugulu maligualiuglutik.
5.7.13
Namayuminaktumik manikaktuhauyut HTO-kut RWO-kulu NWMB-kutlu.
5.7.14
HTO-kut RWO-kutlu hakugiutiktik atogunaitaat ukahimangman uiguani 5.7.3(a)mi 5.7.6(a)milu kunuktun akigaktutauyuminaktumik maliguangini angguniaikun pit­ kuhitigunlu.
5.7.15 - Mungiyauyuk Inuum pihimaya Ukaktitanikun
Kakugu Inungmun ukaktitagutikun piyutiha ayunahikpan, HTO-kut taimatun Inuk tamna etihimagumi, Inuum angikpagu ukaktitaginiaktut Inuk ekayuglugu.
5.7.16 - Piyungnanigit lnuinait humunlika
Maliglugu nalani 5.7.l 8mi Tamamik Inuinait kanuklika nukaktitauyunaitut ang­ guniagahuagumik nunanun tamainun, Emakmun tagiumiununlu nunavutmi, ki­ hinguglugit ukahimayut nalani 5.7.l 7mi, kanuklika pihimaitumik kuyaginak aulajutat piyuminaningat kavamatkut nunanun ataniaktuk,elagilugulu ukatahat nunat munagiyauyutlu, nunanunlu tamainun Nunakaktut Corporation-ni.
5.7.17 - Nunat maliguagutikagluni upaguminaktat
Piyuminautit tuniyat nalani 5.7.16 hapkununga atayunaitut:
(a)
Nunat ematun Ittut
(i)
Tuniyauhiyamut nunat anguyaktinun talvalunin Kanataluktamun pit­ jutikaktut tadjakaffuk atuktauyut ataani National Defence Maliguangani,
(ii)
Nanminiktaaktok taman nuna, nunakaktut Corporation, ubluani niguak­ tut Angigunmun,
(iii)
Tuniyauhimayuk Nuna atanitutlu niguagiiktilugit Angigunmun, humi nunap aktilanga mikitkiyaukpan atauhimin kigagiktumin nunamin,
(iv)
Maliglugu angigutigiyaktik tuniyahatigun ubluani Niguagutata Angigun- mun,
(v)
Maliglugu akilihugu atuktauyuk tadja October 27, 1981-mi, taffumani nuna atuktak nutanguhimaitut piyuminaktanik upagutihanun pitkuyau­ himayuklu nalani 5.6.2 I -mi;
(b)
Humilika kaivyagiktum eluani atauhim mailim lglookakan hunaniklunin nunam eluani, angigunmik niuvgutauyuhamik atugaliutihimayuk nanminik­ taktami.
5.7.18
Piyungnautihak atuniganun nunam nalani 5.7.16 maliglugu:
(a)
Maligait kuyaginak atuktauvaktut huvunikaniaktuk hivuganaitumik;
(b)
Pitailiyat hagviktait NWMB-kut hivunihaanun angguniavihaungitunun;
(c)
Upakatagahanun angguniaktailiviitlu nunat, angigutikaktut Inuinait muna­ hiyunik upakatahanun nunanun angguniaktailiviitlu,
(d)
Kuyaginak nunamik atunikaktut angiktauhimayut hunatlu pitailiyat piya­ hauyut, elagilugik nakataak I I I 2-lu, hivitutilangatun nunamik atunihata pitailiyat pingitpagit atunihanun talvatuak hivitunikaniaktuk havautihamigun.
5.7.19
Inuk kanuk elikpan. tikuaktatlunin katimayiit anggilimaigumik ehuaktilanganik angguniaguhiata angihimayumik nunamik atutihakagluni nalani 5.7. I 8(b)mi, ehuitjun tutkihaktauniaktuk atuglugu ukauhia nakatani 38-mi.
5.7.20
Naliatigun naluhagumik akigaktutilutiklunin hivuniuktamun piyamingnik atuglugu nalani 5.6.18(b)-mi (c)milu, hakugingnihauniaktuk ehuahiniagutanun akigaktutim.
5.7.21 - Kavamakut piyumayait nunam kanga akilituilutik atugahat
Humi nunam kanga akiliktuivlutik atutaakjung Nunavutmi hagvihimalunilu hivu­ ani ubluata Angigutim niguaktinagu, kinguagun ubluata niguanigum An­ g1gunmun,
(a)
Nutanguktuhauyuk,
(b)
Nutuhauyuk Kavamatkutlu angitahagiyaat,
Kavamatkut eliginiaktut nutagutihamik talvalunin Laissihanik tunilugit maliktahanik hapkununga :
""Unna nuna atuktaat maliktuhauyuk Inuit piyungnaktaatnik piyagimajung kingulikun angigutikun nunataanikun nunat nunaitami pinahuaglugu, tigulugu, tukulugu, nutlugu, talvalunin naliatlika, nigyutit, nigyutim elanga, nigyutinin havakhimayut humin kaihimayut, tavalu angigutauyut nigutitigun piyunautit, pijutihanun taimatun laiisiuniaktuk hunanik ukahimakpan.""
5.7.22
Piyahauyut ukahimayut uiguani 5.7.21-mi atayunaitut nunamunakilihugu atuktamun mikitkiyaukpan atauhimin kikagiktumin maillimin,tavalunin kakugu kavamatkut tikitkumik maliguatigun ukaktitaguminaktukun ayuhautikaligumik maliktahat eliyahauyut, hulilu makpigak tunilugu tuglianun deputy ministemun ukaktitagit havagviani nagoniaktuk ilitugiyutigamun, kavamatkut ilitugitkaniagit DIO-kut tamainnik tukhiutinik nunnam kananik atuktakanik .
5.7.23 - Pilimaittut piyunnautit angguniaktunun
Kanuk ittuq havaak ayunahitikpun angguniaktunun inukmun havaguitilugu havaminin havaktitiyut nutkaktitauniaktut.
5.7.24
Atuktitautkungitut, maliguanguktitauhimayut hivunigivlugu hungiktailinik, Inuit ataniktuiniaktut pulagavingnun hungiktailiyatlu kanuk elingmata niguamajung angihutik Angigun taimatun aulayunaitut kakugu piiktauniagutanun himmauhiglugulunin NWMB-kutnin maliglugu elanga 3, talvalu angikatigigunmiklunin atanivalunin Inungninlu.
5.7.25 - Piyungnaktait humungauyutit
Piyungnaktat pipkamatigik nahautani 5.7.16-mi pittailinahuagunait piyungnaktaat humungauyutit.
5.7.26 - Laissikanik
Maliglugu atuktahat umma elanga, Inuk ehuaktumik elitagiyauyutikagumi ang­ guniaktaaktuk atuktahami aktilanganik kanuk ettumiklika laissikagiakangituk kanuk ettumiklika akilihiyagiakangituk tax-miklunin.
5.7.27
Mighaanun maligaliam atanituiyuhanun tuniagahanik ekaluhiunik, Inuit laisikagia­ kaniaktut naliinin munahiyunin tahapkununga ekalungnun kangitlu haunilgit ekaluit tuniagahamun ekaluhiugahaugitut tualuni tatkihiutini kangiktilugu October 27, 1981. Laissiuyut tunitailinahuagunaitut maligunaitutlu akiliahamun.
5.7.28
Kakugu maniliugutighat vaatigun ukahimangman umani nahautani 5.6.39-mi an­ giktauhimayuk atuhugu elanga, laisihak tuniyauniaktuk minihitakun tahapkuninga munahiyumin akituvalangitumik maliglugit kuyaginak atuktauvaktut atuglugit.
5.7.29
Inuit laisikagiakaniaktut tahapkuninga munahiyunin angguniagutinik tahapkuninga nigyutit tagiumitat angguniakatauyuitut tatkihiutini tualuni kangigiiktilugu October 27, 1981-min laisihait ehuitumik pihimayauyunaitut maliglugu akiihaa.
5.7.30 - Nukaktitinik anggunianimun
Maliglugit 5.6.26-min 5.6.30-mun talvalu 5.6.31-min 5.7.33-mun, Inuk angguyami­ nik kakugulika aituktaaktuk kimun lika inungmun ehuaktumik angguyaminik, hilatani eluanilunin nunavut naminiktaviani .
5.7.31
Inuk laisikagiakaniaktuk nalianin kavamanin aulaktitauyutanin hilataani Nunavut. tamna laisik, kavamayuatkunin nunatiamlunin kavamanginin kavamatut tunihiniaktut apihikan, kihimi kanuk ettumik ehuitukakan angilimaita, kihimi angguyaukpan anggutimin naunaktumin. Laissik tuniyauyuk ukahimaniaktuk maligutahanik atuktauyunik kuyaginak maligat atuktauvaktut. kanuklika akihaa laisim akiliutiha nukaktitauniaktuk .
5.7.32
Kanuklika etkaluakan piyungnauta akiitumik tuniyauniaktuk nahautani 5.7..30 tagiugitumi emagmi ekalungnun Marketing Corporation-kut pivihakaniaktut ekayuniaktut tuniukautani emagmi hilatani nunavut. Inuit ehuiguhukumik aulayutani Corporation-kut NWMB-kut munahiniaktut takugutihanik Inuit ehumagiyait ahiin minihitak tuniniaktat kanuktun piyutimingnik.
5.7.33
Inuit maliktuhauyut maliguanik atuktauvaktunik kuyaginak tunihinik nauvik­ tauyumakpanlunin pivlugit tingmiat upingami kaivaktut, tingmiatlu maniit, elainalunin.
5.7.34 - Nautiunik
Maliglugu nahauta 5.7.3 Inuk, maliglugulu nahautani 5.7.6, RWO-kut talvalu HTO­ kut, piyuminaktaat nahautani 5.7.35:
(a)
Tunilugu angguniagutiha
(i)
Inuinauluni,
(ii)
Nayukatigiglutik nuliagiiklunin tuvakatigilugu Inuum,
Talvalu tamaini ehiviuguktuni enminik havaktaakta elangalu angguyahat ukahimangman ehiugiugutihami;
(b)
Elanga tunilugu angguyaham, minaumigilugu elanganin piyunnautikagumi anggunianikun atani maligait.
5.7.35
Kanuk engikpan nahautani 5.7.34,
(a)
Hivuniptingni aktilahait angguyahat tingmiat mighaanun manningitlu akun­ gangni March 10-min September 1-mun nalianilika ukiuni,
(b)
Anggunianik angiktauhimayuk Nakata II-mi Nalaani 3-mi Oigoani Migratory Birds Convention Maliguangani, R.S.C. 1985, c. M-7, Tuniyaulimaitut Inungnun ukaghimayuni nahautani 5.7.34 (b)-mi, angiktaulganatik maliguanin kuyaginak atuktauvaktunin.
5.7.36
Angiktauyagiktilugu havaaghanun, Laissihaa tunitailinahuaktahaungituk havaga­ huaktumun ataani nahautani 5.7.34 (b)-mi Inuinuagumi, kinguvagogumi Inungmin Inuhiatigunlunin, kihimi elaliutihimangituk elanga 35-mi. Laissihaa tuniyauniaktuk akiitumik
5.7.37
Tiliyauhimayuk ukahimanigani nahautani 5.7.34(a)-mi maligutiyuhauyuk pitailiyanik tiliyauhimagami.
5.7.38
Tuniyauhimaniga tukutahat elanganik piyauhoimayuk ataani nahautani 5.6.39mi talvalu 5.6.45-min 5.6.47-mun maligutiyuhauyuk pikuyanik pittailiyaniklu piyungnautihani maliglugu.
5.7.39
Tuniyauhimaninga lnuinakmin angguniagutihaanun havikitumik piyauhimaniaktuk, elangilugitlu kuyaginak nutaangutihaa, ukiuk atauhik avatkuniakpan. tuniyau­ himakpan ukiuk avatkulugu nutkaktitauniaktuk.
5.7.40
Tunihimayait HTO-kut RWO-kutlunin hivikitunuamik piyauyunaitut, elagilugulu nutaangutihaa piyungnaninga pingahunun ukiunun. tuniyauhimayut ukiut pingahut avataani nutkaktitauniaktut.
5.7.41
Naliatlika elitagiyutihanik akilihiyut nigyutitinik angguyanik Nunavutmi naunaik­ tauniaktut NWMB-kutnin.
5.7.42 - Angguniagutit atugauvaktut
Inuinak tuniyauhimayuklunin ukahimayut nahautani 5.7.34(a)-mi havaktikaktaaktuk kanuk etumiklika, atuktauvaktumik elihayuahimanikunlunin angguniagumi atuglugu haffuma elangata pitkuyaa emaa pingipan:
(a)
Ayuhaliktitingitkumi kutaitunik angguyahanik kanuk etunik atukuyainik NWMB-kut ehuaktumik hungiktailinahuaktanik ataani nahautani 5.6.48-min 5.6.51-mun;
(b)
Ayuhautikangitkumi maliguanik kuyaginak atugauvaktunik ehumagivlugit nigyutit anglihaniganun, Inungnun kapianangitkumi, hikuutiniklu pimagi­ hagumi;
(c)
Nunamikaheguginiakat.
5.7.43 - Eliyaat elitugiyutihat
Kanuk etkaluakpan kuyaginak Angigunmi, Inuinak tunihitaaktuk munahiyumun Kavamatkunun anggunian igum mihanun angguniaktutlunin maliguanganik maliktahanik Inuinaungitumun piyutihanik ayuhaunmini.
5.7.44 - Kamananik
Kiglukuagun Inuinakmun piyaukpan anggunianigum mihanun naviktaukpan Angigun, atugahaungman, ehuaktumik ehumagiyaulunilu, angikiyaniklu nagluhaktitauyunaituk angguniaktitautaktunin. Inuinaungitkumi atuktunik taimatun.
ELANGA 8
PIYUNGNAKTAIT HIVULIULUTIK ATUGLUGU KAVAMATKUT NUNAAT
5.8.1 - Angguniaktitiyut Kungiaktitiyutlu lglungit
010-kut hivuliutaaniaktut piyungnautikaglutik Iglunik nappahijutihamingnik ang­ guniaktitahamingnun kungiaktitahamingnunlu Nunavutmi ukat kihita maliglugit:
(a)
Kavamatkut kanamik maligutiyagiakangitut elituginahuagumik kanuk eliu­ gutinik alnun elitutiyahaungitunik tuniyauhimangmata tuhatailiyatigun;
(b)
Tamaita hunavaluit humunlika atayuk manikamun maniliugutihamunlu tu­ hayahat pataaktait kavamatkut tuhiunmun elaungituk kihimi tahaffuma mi­ hanun atakpan piyungnaktitauniaktuk DIO-kutnun hivuliunihak pitaman;
(c)
Kuyaginak, atuktauyuhat kakugulu piyahagiyaitlu pivlugu tadja atugauvaktut, piluaktahaungman, titigahimangman uiguani 5-6-mi pipkaktautaniaktut ematun;
(d)
DIO-kut tuniyaukpata hivuliulutik, kihimi lgluhamingnik nappaingitpata angguniaktitivihami kunggiaktitivingmiklunin atuglugu uiguani 5-6-mi hunamik pikutailutik, Minihtam hivuliunigit piiktaatait; taimatun pikpata, tahamna nuna atuktagaluanga alanun angmaniaktuk apihiyunun. DIO­ kutnunlu, kihianik minihitam ehumamininiakta,
5.8.2
Tuhikpata, kavamatkut atuktitiniaktut akiliktuglutik, namayumik nammaktumiklu nunamik DOl-kutnun namaktumik piyuhangukan nappahiyumaligumik anggu­ niaktitivihamingnik kungiatitivihainiklu lglunik.
5.8.3
Tamaita angguniaktitiviit lglulgit Kugiaktitiviitlu lglulgit maliguanik maliktuhauyut.
5.8.4 - Amigaikpalianigit naunikaniklu pamihainiklu nigyutinik
010-kut hivuliuniaktut piyungnautikaglutik nappautihanik lgluut aulatilutiklu havavihanik, kavamatkut ahiagun havaviita hivunigilugit nigyutit kungitlu amigaikpalianigit, naunikanik talvalu pamihainik, atuktauyuthat ukagiyauyut na­ hautani 5.8.1(a) (b)-milu ehumagivlugit angguniaktitiviit kungiaktitiviitlu tuni­ hivangniaktut. atuktauyunik kangalu havautainik ajikutanik havautata tadja namaktumik ukahimayatun umani uiguani 5-6-mi tunihivangniaktut.
5.8.5
Tuhikpata, kavamatkut kaitivangniaktut DIO-kutnun, akituvalangitumik,nunanik nammaktunik, atuguminaktunik ehuaktuniklu havavihauyunik amigaikpa­ liangmata, naunikavingnik pamihainimik nigyutinik kunginiklunin. nunat tuni­ yauniaktut ataanuugaluak, atuglugu aklihilutik laissikaglutiklunin alakunlunin atuliktaukpan uiguani 5.8.4 talvalu ummani uiguani.
5.8.6
Tamaita huliyut ehumagivlugit amigaikpaliayut, naunikanik pamihainiklunin nigyutinik kunginiklunin ukahimayut uiguani 5.8.4-mi 5.8.5-milu maliktuhauyut maliganik.
5.8.7 - Niuviutikanik nigyutinik Nunavutmi
010-kut hivuliuniaktut tuniukaiyutihamingnik niuviutigilugit nigyutit, nigyutitlu timaatam elangit nigyutitlu nikiliuktat, Nunavutmi. pitkuyauyut ukahimayut nahautani 5.8.l(a)-mi talvalu (b)-milu ehumagivlugit angguniaktitiviit lgluut tal­ valu kungiaktitiviitlu lgluit tunihivangniaktut. atuktauvaktunik kangalu piyutait-nik. ajikutainik tadja atuktauvaktunik namagiyainik uiguani 5-6-mi tunihivang­ niaktut.
5.8.8
Tamaita havaviit niuviutiliuviit nigyutinik nikiliuktat Nunavutmi ukahimayut na­ hautani 5.8.7-mi maliktuhauyut maliguanik atugauvaktunik.
5.8.9 - Nigyutit timata elanga nikiliutatlu
DIO-kut hivuliuniaktut niuviutikanigum mihaanun maniliugutihanik tugiagahanik havavihaniklu nigilimaitanik nigyutit timata elanganik nigyutininlu tuniagaliuk­ tanik pitaglutik tukutanin nautkiktaaktuninlunin Inuhuingitunin. atukuyauyut nahautani 5.8.l(a)-mi (b)-milu ehumagivlugit Angguniaktitiviit Kungiaktitiviitlu tunihivangniaktut. atuktauyunik kangalu pitjutainik ajikutanik tadja atugauvak­ tunik namaktuniklu havautainik ukahimangmata uiguani 5-6-mi tunihivaniaktut.
5.8.10 - Nuktautihaita pivihait
Hivuliuyuminautit ukahimayut nahautaini 5.8.4, 5.8.7, 5.8.9-mulu atuktauyagia­ kangitut maniliugutikaktunun nappagihimayut niguagutani Angigutim nutaan­ gutihaniklunin.
ELANGA 9
ALATKINI NUNANI NUNAPTING NILU ATANGUVIITA ANGIGUTAIT
5.9.1
Naliitlika maligaliuktat atugauliktunun alani nunani nunaptingnilunin atanguviita angigutait attautimun enniaktut munagiyaulutikl u Inuinanun ehuaktumik hivunikaglutik mikitkiyanik Inuinait piyauyunaitut Inulganin Kanatami.
5.9.2
Kavamangata Kanatam elaginiaktait Inuinait ukakatikagumik alanun nunanun uk­ iuhigigumiku kavamani havaaghat ehumagilugu alanun nunanun angigutit In­ uinanun ataniakan ukauhigiyauyuk nigyutinik angguniaguhiat Nunavutmun atak­ pan, kavamatkut hilatani katimayinun .
5.9.3
Inuinait tiliyauyut ukahimayut nahautani 5.9.2-mi naunaiktauniaktut DIO-kutnin.
5.9.4
Okoatigokniaktot nalaani 5.9.1-mi anggoniagahoakpaktot nunavutmi Nunataak­ vikmi maligatigokpaktokhat maligaliohimayaitni kavamat okoa eliogaktaohimak­ mata Kanatailgomiotlo anggigotaitigoknahoakmata taya aolayoni enikhimayomi eniktomi Anggigotmi.
5.9.5
Kavamatkut angiktut NWMB-kut elauvangniaktut katimajutimingni alangutanik­ lunin atanguviit alangugaikpata angigutait avugiiktut ejuhianik munakutata nigyu­ tit Nunavutmi.
UIGUA 5-1
ANGIYUT NIGYUTIT
(Nalaani 5.1.1 "angiyut nigyutit")
Kayutit
- Amakutlu Kalviit Ummingmait
 
Nanut
- akhatlu Aiviit
 
Tuktut
- Tuktuvait, Kungiit
 
(English) Ursus
(English) - bears
 
(English) Odobenidae
(English) - walrus
 
(English) Cervidae
(English) - including caribou, moose, deer and reindeer
 
UIGUA 5-2
MITKULGIT
(Nalaani 5.1.1 Mitkulgit)
(English) Spermophilus
Tunuvani Highiit Ukaliit
 
(English) Tamiascuirus
Kigiat
 
(English) Lepus
Hakalitaiyat (Red Squirrels) Tigiganiat - Kiangaktut-lu Kayuktut, Kiahigutilik, Maggak Amaguk, Kayutitlu
 
(English) Castor
Tigiak - Tigiakpak-lu Kalvik
 
(English) Alopex
Pamiuktuuk Kalviasiak Niutuyik (Lynx) Kivgaluk
 
(English) Vulpes
Akhat
 
(English) Canis
Tipiluk (Skunk) Avingait
 
(English) Mustela
Kilangmiutat Avingait (Collared Lemming) Kumalik Avingak
 
(English) Gulo
Nauniktuyuk (Heather Vole)
 
(English) Lutra
(English) -otter
 
(English) Martes
(English) -martens and fishers
 
(English) Lynx
(English) -lynx
 
(English) Ondatra
(English) -muskrat
 
(English) Ursus
(English) -bears
 
(English) Mephitis
(English) -striped skunk
 
(English) Lemmus
(English) -brown lemming
 
(English) Dicrostony
(English) -collared lemming
 
(English) Synaptomys
(English) -northern bog lemming
 
(English) Penacomys
(English) -heather vole
 
(English) Microtus
(English) -meadow vole
 
(English) Clethrionomys
(English) -red-backed vole
 
(English) Marmota
(English) -marmot, groundhog or woodchuck
 
UIGUA 5-3
TINGMIAT TIKITPAKTUT
(Nahautani 5.1.1 "Tingmiat tikitpaktut" , elangani 5.6.5(d))
Tingmiat tikitpaktut unna pivlugu uiguani tamaita titigahimayut tingmiat Migratory
Birds Convention Act, -gani elauyut maligatigunlu 1987-minganin, Taima unnin, kihita tahapkua tingmiat tikitpaktut elihimayauyut Nunavutmun titigahimayut ataani.
(English) migratory birds known to frequent or range close to the Nunavut Settlement Area are listed below.
Elagigukyut tingmiat tikitpaktut ataani titigahimayut alatkiit naniyauvaktut Nunavutmi titigahimayutlu kihimi elitagiyauyut tahapkua elagiit tukuyauyitut Nunavutmi.
ELANGA I
Tingmiat tikitpaktut
(English) Anatidae
Anatidae Gruidae Rallidae Columbidae Charadriidae Scolopacidae Limnicolae
 
(English) Gruidae
- Elauyut Kanguit, Tingmiat, Kukyuitlu
 
(English) Rallidae
- Tatilgat
 
(English) Columbidae
- Kupanuat alatkiit
 
(English) Charadriidae
- Akilgialuit
 
(English) Scolopacidae
- Hikyagiat
 
(English) Limnicolae
- Nunamiutlu kupanuat
 
ELANGA II
tamaita alat tingmiat tikiyu ktut Nu navutm un
Gaviidae
-Elagivlugit Tuliit
 
Podicipedidae
-Naliitlika aglugayuktut tingmiat Takunayuitutlu tingmiat Nunavutmi Kupilgutlu
 
Procellariidae
-Nauyat. Emitkutailit
 
Hydrobatidae
-Ahangiit, Ehungaitlu , hagvaitlu
 
Sulidae
-Ekpait, Kagluitlu
 
Ardeidae
-Nigpayuit
 
Paridae
-Kiyuktuit
 
Sittidae
-Kupanuaginait
 
Certhiidae
-Ejuahiyuut
 
Cinclidae
-Adjikeegitun Inuinaktun hapkua Kupanuapagyuit, ammaulikat,Kikniktait
 
Laridae
(English) -including gulls,terns,kittiwakes,skuas,jaegers and skimmers
 
Alcidae
(English) -including auks,murres and puffins,guillemots and auklets
 
Caprimulgidae
(English) -including the common nighthawk
 
Picidae
(English) -including woodpeckers and flickers
 
Tyrannidae
(English) -including tyrant flycatchers and phoebes
 
Alaudidae
(English) -including larks
 
Hirundinidae
(English) -including swallows
 
Troglodytidae
(English) -including the winter and marsh wren
 
Mimidae
(English) -including mockingbirds and thrashers
 
Muscicapidae
(English) -including thrushes,the American robin and the northern wheetear
 
Motacillidae
(English) -including wagtails and pipits
 
Bombycillidae
(English) -including waxwings
 
Laniidae
(English) -including the northern shrike
 
Vireonidae
(English) -including vireos
 
Fringillidae
(English) -including finches and grosbeaks
 
Emberizidae
(English) -including wood warblers,tanagers,sparrows,snow buntings,blackbirds and northern orioles
 
UIGUA 5-4
GODIKUN ELUMUNIK ELAULIKTUNUN NUNAVUTMI NIGYUTINUN MUNAHIYIITA KATIMAYIIT
(Nalaani 5.2.6)
Uvanga,___________, Elumun naunaiktunga taima elumuglunga Elumun tamatkihunga ,ayuinima kigliganun , elihimayama piyuminaktama, tuniyunga havaglugit piyahatpiyahaukpata uvamnin elaulunga Nunavutmi Nigyutinun munahiyut katimayiinun (elaa ekayunga God.)
UIGUA 5-5
MALIGUAHANGIT NUNAVUTMI NIGYUTINUN ANGGUNIAKTUNUN EHIVGIUTITT
(Nalaani 5.4.1)
Ehivgiuhiyut, atuktahait, takumayutat unipkagutihatlu
Ehivgiuhinik aulatauniaktuk atuglugit titiganik/Tatkihiutikunglu angguniaktut naunaiktuk­ taitigun nigyuyamingnik uvluk taman, titikat Tatkihiutikuaktatlu tutkuhimaniaktut tuniyau­ lutiklu nunani apihuiyinun, nunani apihuiyit apihuivangniaktut, numiktilugitlu. nuktiglugit titigahimayut makpigaanun ehuahaktauyangini . kanuk etilangit unipkaktauniaktut naunaik­ taulutiklu nunauyamun . unna, nanitilanga. kakugu piyuminakan, nigyutit angguyat titigak­ tauvaniaktut.ehivgiuktam humitilangit nunanin naunaitumik humiluak pihimangmagata kakugungugaikpan .
UIGUA 5-6
HIVULIUNIK PIYUNAUTIHAMIK MIGHAANUN ANGGUNIAKTITIVIKA­ NIK KUNGIAKTITIVIKANIKLU
(Nalaani 5.8.1, 5.8.4, 5.8.7, 5.8.9)
Tumit maliktahat piyungnaun atuktaulikan hivuliunimun ukahimangman nahautani 5.38.1
1
Titigamik tuyuktaugumik kinamin Inuinaungitumin katimayininlunin DIO­ kungituninnappahiyumalutik angguniaktitivihamik lglumik talvalunin kungiaktitivihamik Iglumik, Nunatiam Kavamangita elitugipkaniagait DIO-kut titgatigun piyumayumik
2
DIO-kut 120-nik uvlukaniaktut titigak tuyuhiaktik piyagigumiku elitugiyagiglutik ataani titigavium 1-mi taffuma akuungani tuhapkaktaaktait nunatiam kavamagit piyungnautitik pinahuagumiku.
3
Nunatiam Kavamangit uvlukaniaktut 21-nik titigaghagiigumik DIO-kunin tuhapkautihaanik tuhiktum kanuktun DIO-kut pinahuagutihanik.
4
DIO-kut 120-nik uvlukaniaktut ennigutihaanik nunakaktuni apihuiyutihamingnik titigavingmunlu humitilanganik naunaiglugu piyumayauyuk nunatiam kavamanginun.
5
Nunatiam Kavamangit uvlukaniaktut 60-nik ennigigumiku kuyaginak piyutihanik titigaviani 4-mi angigutihanik havaagiyumayak, maligahaitumik,talvalunin angginagu havagumayak.
6
Havagumayak angiktaupan, DIO-kut 230-nik uvlukaniaktut apihiyutihamingnik lgluhamik Laissihakautihanik tunihiyungnaglutiklu ajiginik Iglupaum hivunihaanik
7
Enniktiyahiyagigumiku pivihangani titigaviata 6-mi, DIO-kut 590-nik uvlukaniaktut hanayutihanik lglukpaum enniglugu takunigalu ehuamagan lglukpak.
8
Minihitak hivitutkiyaanik tunihittaaktuk titigahimangmata ummani uiaguani apigiyaukpata DIO-kutnin.
ANGIKATIGIIGUT INUIT NUNAVUMI NUNATAAKTUNUT TALVALU QUEEN KIVGAKTOKTENIT KANATAMI

QINIQLUGU

QINIQHIAVIKHAQ

Plain Language Guide

For citations, please refer to the official document.